معرفی روش‌ های مختلف ترمیم دندان

روش‌ های ترمیم دندان: هر انسانی در طول عمر خود بارها به دندانپزشکی مراجعه می‌کند. بیش از ۷۰ درصد این مراجعات مربوط به انجام ترمیم‌هایی روی دندان است تا هم ظاهر مناسبی داشته و هم سالم و سلامت باشد. شما ممکن است به دلایل گوناگونی دچار آسیب‌های مختلف در دندان شوید و نیاز به ترمیم آن پیدا کنید اما روش‌های ترمیم دندان چه هستند و چگونه انجام می‌شوند؟ در این مطلب قصد داریم که به معرفی روش‌های مختلف ترمیم دندان بپردازیم تا اطلاعات کاملی در این زمینه داشته باشید. پس تا پایان ما را همراهی کنید.

ترمیم دندان چیست؟

یکی از شاخه‌های اصلی دندانپزشکی مربوط به دندانپزشکی ترمیمی است. ترمیم دندان یکی از اهداف دندانپزشکی به شمار می‌رود که به‌دنبال بازگرداندن دندان‌های شما به حالت سالم خود است. امکان دارد که در طول زمان با اتفاقاتی مثل تصادف یا تغییر رنگ دندان‌ها روبرو شوید و نیاز به انجام ترمیم‌هایی روی آن داشته باشید. 

در این مرحله روش های ترمیم دندان به کمک شما می‌آیند تا در فرایند بازیابی عملکرد طبیعی و قبلی دندان‌ها به شما کمک کنند. تکنیک‌ها و روش‌های مختلفی در این زمینه مطرح می‌شوند که طبق تشخیص پزشک و شرایط شما یکی از آن‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد. در ادامه چند نمونه از عمده‌ترین روش‌های ترمیم دندان را بررسی کرده‌ایم.

۱. پرکردن دندان؛ درمان حفره‌های درون دندان

یکی از روش‌های اصلی ترمیم، مربوط به پرکردن دندان است. به همه شما حداقل یک بار در زمان بچگی گفته‌اند که شکلات و شیرینی نخورید؛ زیرا دندان‌هایتان آسیب می‌بینند. شاید عده‌ای از شما این تصور را داشته باشید که این جمله فقط برای منصرف‌کردن شما از خوردن تعداد زیادی از شیرینی‌ها و قندهای مضر است اما این یک توصیه واقعی و کامل بود. همانطور که می‌دانید، روی سطح دندان باکتری‌های زیادی وجود که با مسواک‌کردن مداوم آن‌ها از بین می‌رود یا کاهش می‌یابد. 

وقتی که باکتری‌های پوسیدگی با نشاسته و قند موجود در خوراکی‌ها و نوشیدنی‌ها ترکیب شدند، زمینه‌ساز تشکیل اسید آمینه خواهند شد. این اسید همان چیزی است که به سطح مینای دندان آسیب زده و مواد و بافت‌های معدنی آن را از بین می‌برد. زمانیکه این فرایند به‌صورت مداوم ادامه داشته باشد، باعث بروز نشانه‌هایی از پوسیدگی می‌شود که اگر آن را جدی نگیرید، منجر به تجزیه مینای دندان و ایجاد حفره در آن می‌شود.

در این شرایط پزشک تشخیص می‌دهد که شما نیاز به استفاده از روش های ترمیم دندان را دارید که در این مرحله، این روش پرکردن خواهد بود. اغلب دندانپزشکان برای پرکردن از پرکننده‌های نقره‌ای یا آمالگام استفاده می‌کنند اما پرکننده‌های همرنگ دندان هم وجود دارد که اگر حفره خیلی زیاد بود یا باعث شکستگی در دندان شد، از آن بهره می‌برند،

۲. روکش‌های تاج؛ پوشاندن آسیب‌های دندان

یکی دیگر از روش های ترمیم دندان که افراد زیادی را به دندان‌پزشکی می‌کشاند، روکش‌های تاج محسوب می‌شوند. همانطور که گفتیم، ممکن است، آسیب دندان شما تنها به یک پوسیدگی ساده ختم نشود. پوسیدگی تا جایی ادامه پیدا می‌کند که باعث شکستگی و از بین‌رفتن دندان می‌شود که اصلا جلوه و ظاهر خوبی ندارد. راه‌حلی که برای برطرف‌کردن این مشکل از سوی دندانپزشکان پیشنهاد می‌شود، روکش‌ها هستند. 

همین روکش‌ها هستند که ظاهر اصلی و طبیعی دندان شما را در طول زمان حفظ کرده و آن را قوی‌تر می‌کنند. جنس این روکش‌ها می‌تواند شامل: آلیاژ طلا یا ترکیبی از فلز و چینی باشد که مطابق رنگ و ساختار دندان شما ساخته می‌شود. روکش تاج دندان در بین روش های ترمیم دندان نیاز به حداقل ۲ بار مراجعه به پزشک دارد.

در مرحله اول، آماده‌سازی دندان و قالب‌گیری برای ساخت آن انجام می‌شود و در لابراتوار این روکش‌ها طی ۱ الی ۲ هفته ساخته می‌شوند. در مرحله دوم، این قالب روی دندان شما سوار می‌شود. ممکن است که برای جا افتادن بهتر این رپکش‌ها نیاز به تراش‌دادن قسمت‌های مختلف داشته باشد که طبق تجربه شما و نظر پزشک صورت می‌گیرد.

۳. ایمپلنت؛ جایگزینی برای دندان از دست رفته

وقتی شما به هر دلیلی از آسیب گرفته تا بیماری، دندان‌ خود را از دست می‌دهید، با عوارض خاصی روبرو می‌شوید. همه چیز در ظاهر نازیبای آن خلاصه نمی‌شود بلکه از لحاظ ساختاری و کاربرد هم با مشکلات زیادی مثل: از دست دادن‌ سریع استخوان دندان، گفتار ناقص و تغییر در الگوی جویدن مواجه خواهید شد. بنابراین، باید هرچه زودتر به فکر انجام روش های ترمیم دندان باشید.

با این‌حال، این سوال برای عده زیادی از افراد پیش می‌آید که چگونه می‌توان یک جایگزین مناسب برای دندان از دست‌رفته پیدا کرد؟ اگر فکر می‌کنید که کامپوزیت یا روکش‌ها می‌توانند گزینه خوبی باشند، باید بگوییم در اشتباه هستید. 

تا زمانی‌که پایه مناسب برای قرار گرفتن روکش روی آن وجود نداشته باشد، این فرضیه کاملا رد می‌شود. همچنین، ممکن است که حجم زیادی از دندان را از دست داده باشید و تکه کوچکی از آن باقی مانده باشد که تحمل روکش را ندارد یا در دراز مدت آن را از دست بدهید. پس، به جای صرف هزینه‌های متعدد، می‌توانید از ایمپلنت استفاده کنید.

ایمپلنت به معنی کاشت دندان است که کیفیت زندگی و سلامت شما را تا حد زیادی ارتقا می‌دهد. این فرایند یک جراحی است که بدنه آن را در استخوان فک به چای ریشه دندان قرار می‌دهد. تاج‌هایی که به جای ریشه قرار می‌گیرند، به‌صورت سفارشی تهیه شده و کاملا متناسب با دهان و فک فرد هستند. 

مراحل ایمپلنت دندان به‌عنوان یکی از روش های ترمیم دندان

شاید برای شما جالب باشد که بدانید ایمپلنت دندان چه پروسه‌ای دارد. در کل، در فرایند این جراحی مراحل زیر طی می‌شوند.

1. تهیه عکس رادیولوژی برای تعیین نقاط آسیب دیده
2. حذف و برداشتن دندان‌های آسیب دیده و غیرقابل ترمیم
3. آماده‌سازی استخوان فک 
4. کاشت ایمپلنت دندان طی جراحی
5. قرار دادن تکیه‌گاه و روکش مناسب

این مراحل با کمی تغییر در افراد مختلف به اجرا در می‌آید تا بتوانند جایگزین مناسبی برای دندان‌های قبلی خود داشته باشند و در عملکرد روزمره خود دچار چالش و مشکل نشوند.

۴. عصب‌کشی؛ از اصلی‌ترین روش های ترمیم دندان

از جمله اصلی‌ترین روش های ترمیم دندان که هر فرد در طول زندگی خود حداقل یک بار نیاز به آن پیدا می‌کند، عصب‌کشی است. تا حالا برای شما پیش آمده‌است که در هنگام نوشیدن چای داغ یا لیس‌زدن بستنی سرد و یخی درد وحشتناکی در ناحیه دندان و لوه خود حس کنید که حتی به سردرد هم می‌رسد؟ این عامل همان چیزی است که به عنوان نشانه‌ای برای عصب‌کشی تلقی می‌شود. اگر آسیب‌های مربوط به دندان مثل پوسیدگی، عفونت، تصادف و ضرب‌دیدگی دندان عمق زیادی داشته باشد، دیگر با روش‌های عادی مثل پرکردن قابل درمان نیست. 

در چنین شرایطی، عصب‌کشی بهترین راهی محسوب می‌شود که درد شما را از بین می‌برد. اگر به موقع عصب‌کشی را انجام ندهید، مجبور به کشیدن آن دندان می‌شوید؛ زیرا تمام بافت سالم آن را از بین خواهید برد. یکی از عمده‌ترین دلایلی که شما را به سوی عصب‌کشی سوق می‌دهد، عفونت پالپ دندان به شمار می‌رود. در نتیجه، پزشک باید پالپ را تخلیه کند که البته همراه با بی‌حسی موضعی انجام می‌شود.

اغلب این آسیب‌ها در نمونه‌های رادیولوژی دندان تشخیص داده می‌شوند. عصب‌کشی می‌تواند ترکیبی از دیگر روش های ترمیم باشد؛ زیرا در بعضی موارد نیاز به پرکردن و روکش‌کردن دندان وجود دارد که در مراحل بعدی صورت می‌گیرد. بنابراین، همه چیز طبق نظر پزشک و درخواست شما برای درمان دندان پیش می‌رود.

۵. دندان مصنوعی؛ پروتزهای متحرک

یکی دیگر از روش های ترمیم دندان، دندان مصنوعی محسوب می‌شود. این فرایند برای افرادی مناسب است که سن بالایی دارند و تمام دندان‌های خود را از دست داده‌اند. همچنین، اگر به هر دلیلی مثل تصادف دندان‌های خود را از دست داده‌اید، این روش ترمیم برای شما مناسب خواهد بود. دندان مصنوعی به پروتزهای متحرکی گفته می‌شود که جایگزین دندان‌های از دست رفته می‌شوند. انواع مختلفی از پروتز وجود دارد که شامل: پروتز کامل، پروتز جزئی و ایمپلنت هستند. بله، تعجب نکنید که ایمپلنت هم بخشی از دندان مصنوعی به شمار می‌رود. با این تفاوت که برای جایگزینی تعداد کمتر دندان مناسب هستند اما پروتزهای دیگر برای حجم بیشتر دندان مورد استفاده قرار می‌گیرند. 

این فرایند در مقابل ایمپلنت هم از لحاظ هزینه به‌صرفه‌تر است و هم امکان آسیب‌های دیگر دندان را کمتر می‌کند. شما می‌توانید از دندان مصنوعی کامل خود طی ۷ تا ۱۰ سال استفاده کنید که اگر مراقبت‌های لازم را انجام دهید، مدت زمان آن بیشتر هم می‌شود. پروتز کامل روی لثه‌ها قرار می‌گیرد و به کام یا برجستگی استخوان فک پایین برای ایستادگی خود تکیه می‌کند. بنابراین، استفاده از آن آسان و بی‌دردسر است و هر موقع که به آن نیاز نداشتید، می‌توانید آن را از دهان خارج کنید. این کار طول عمر دندان‌های مصنوعی را هم تا حد زیادی افزایش می‌دهد.

عوامل موثر در تعیین پروتز متحرک

شما با مراجعه به دندانپزشک می‌توانید ببینید که کدام نوع از این پروتزهای متحرک برای شما مناسب است. با این‌وجود، عوامل تعیین‌کننده آن عبارتند از؛

• تعداد دندان‌های از دست رفته
• ترجیح و سلیقه شخصی شما
• مدت زمان از دست‌دادن دندان‌ها
• تراکم و حجم استخوان
• ارتباط بین فک بالا و فک پایین شما

یک پزشک با در نظر گرفتن این عامل به شما بهترین راه را به‌عنوان روش های ترمیم دندان معرفی می‌کند تا بتوانید به شکل طبیعی آن نزدیک شوید.

۶. بلیچینگ؛ سفید کردن دندان‌ها

یکی دیگر از آسیب‌هایی که افراد در طول زمان با آن روبرو می‌شوند، تغییر رنگ دندان است که ظاهر خوبی ندارد و باعث از دست‌دادن اعتماد به نفس می‌شود. شما می‌توانید از روش های ترمیم دندان که مربوط به سفید و روشن‌کردن آن‌ها است، بهره لازم را ببرید. یکی از بهترین روش‌ها، بلیچینگ دندان محسوب می‌شود. امروزه در تبلیغ‌های تلویزیونی و اینستاگرامی محصولاتی را مشاهده می‌کنید که به شما تضمین سفیدکنندگی دندان را مانند بلیچینگ می‌دهند اما باید بدانید که همه آن‌ها دروغ است. 

علاوه‌بر این، سفید‌کردن دندان هم یک فرایند پزشکی است که باید زیر نظر متخصص دندان صورت بگیرد. در غیر این صورت، امکان بروز مشکلات دیگر مثل عفونت و پوسیدگی دندان وجود دارد. بلیچینگ یک روش دائمی نیست اما با مراقبت‌های لازم می‌توانید از چند ماه تا ۳ سال آن را حفظ کنید و شاهد درخشندگی دندان‌های خود باشید.

۷. جرم‌گیری دندان؛ راهی برای پیشگیری

اگر می‌خواهید از بین روش های ترمیم دندان، یکی برای پیشگیری از بیماری‌های دندان مورد استفاده قرار دهید، بی‌شک بهترین گزینه جرم‌گیری دندان است. همانطور که قبلا گفته شد، پوسیدگی دندان در حادّترین شکل مممن شما را به مجبور به انجام عصب‌کشی یا کشیدن و پر‌کردن دندان می‌کند اما شما می‌توانید جرم‌گیری را برای جلوگیری از آن انجام دهید. در این فرایند جرم‌های دندان از گوشه و کنار لوه و بین دندان‌ها جمع شده و دیگر نمی‌تواند به پوسیدگی و از کار افتادگی دندان کمک کند. 

چنانچه، از بیماری‌ها و آسیب‌های سخت لثه رنج می‌برید، از این روش به‌عنوان مانعی از بدتر شدن آن استفاده کنید. جرم‌گیری رایج‌ترین روش غیرجراحی برای درمان لثه به شمار می‌رود که به پریودنتیت هم معروف است. پلاک چسبنده و پر باکتری اغلب در امتداد خط لثه تجمع می‌یابد. در نتیجه، اگر لثه‌هلی شما از نوعی هستند که کمی از دندان‌هایتان خارج شده‌اند، بیشتر در معرض عفونت‌ها پ آسیب‌های این چنینی قرار دارید. پس، با کمک جرم‌گیری دندان به‌طور منظم می‌توانید این ناحیه را تمیز و عاری از باکتری و میکروب نگه دارید.

نحوه مراقبت‌های لازم پس از ترمیم دندان

یکی از سوالات عمده‌ای که پس از استفاده از روش های ترمیم دندان برای بیماران پیش می‌آید، مسئله مراقبت‌های پس از آن است. امکان دارد که از پزشک بپرسید که پس از پرکردن یا عصب‌کشی دندان چه چیزهایی بخورم. در ادامه می‌توانید چند توصیه کلی پس از انجام ترمیم‌های دندان را مشاهده کرده و مورد استفاده قرار دهید.

1. بعد از عمل‌های جراحی دندان مثل ایمپلنت یا عصب‌کشی بهتر است که تا ۲۴ ساعت از خوردن غذاهای جامد پرهیز کنید.
2. غذاهای جویدنی، چسبنده و سفت را میل نکنید.
3. نوشیدنی‌های خیلی سرد یا خیلی گرم که اعصاب دندان را درگیر می‌کنند را در این مدت مصرف نکنید.
4. بعد از عصب‌کشی، بلیچینگ، روکش‌کردن و ایمپلنت حداقل ۴۸ ساعت غذاهای رنگی مصرف نکنید.
5. پس از کشیدن دندان و عصب‌کشی یا جراحی بهتر است تا ۲۴ ساعت مسواک نزنید تا دندان‌ها به خونریزی تحریک نشوند.

کلام پایانی

روش های ترمیم دندان بیانگر برطرف‌کردن آسیب‌ها و بیماری‌های مربوط به آن است تا بتواند سلامت دهان و دندان شما را برگردانند یا آن را به‌صورت حداقلی حفظ کنند. در این مطلب ۷ نوع از روش‌های ترمیم و ملاحظات موجود در آن را بیان کرده‌ایم تا بتوانید اطلاعات کاملی در این زمینه داشته باشید.