عصب کشی یکی از راهکارهای ترمیمی دندان محسوب میشود که یک روش حساس و مهم است و تا حد زیادی به درمان دندانهای آسیب دیده کمک میکند. بنابراین، رعایت یکسری نکات قبل و بعد از انجام عصب کشی میتواند این تجربه را برای شما آسانتر کند و بهنوعی در روند درمان به شما کمک کند. در ادامه به بررسی نکاتی قبل از انجام عصب کشی که باید رعایت کنید، بپردازید.
عصب کشی چیست؟
عصب کشی دندان درمان دندانی است که باید توسط دندانپزشک یا متخصص ریشه انجام شود تا دندان آسیب دیده یا پالپ مرده را نجات دهد. عصب کشی دندان یا درمان ریشه، یک عمل دندانپزشکی است که هدف آن تمیز کردن کامل دندان و در نتیجه پر کردن شکاف ایجاد شده است تا در آینده کوتاه با خطر التهاب و عفونت مواجه نشوید.
۱. توصیههای تغذیهای قبل از عصب کشی را جدی بگیرید
اگر عصب کشی را در هنگام صبح انجام میدهید، در روز قبل پس از نیمه شب چیزی مصرف نکنید. هر نوع مواد غذایی خصوصا شیرینی یا آدامس قبل از عصب کشی ممنوع است. با اینحال، میتوانید آب بنوشید و از این جهت محدودیتی نخواهید داشت.
اگر هم قرار است نت عصب کشی را بعد از ظهر انجام دهید، تا ۷ صبح میتوانید هرگونه غذا را میل کنید اما بعد از آن نباید انواع و اقسام خوراکی را مصرف کنید. همچنان، برای نوشیدن آب مشکلی نخواهید داشت. بنابراین، قبل از انجام عصب کشی به نکات تغذیهای توجه کنید.
۲. شرایط بیمه خود را بررسی کنید
قبل از هرچیزی باید شرایط بیمه را چک کنید تا در صورت نیاز، تمدید و پیگیریهای لازم را انجام دهید. همچنین، ممکن است در بعضی شرایط خاص عصب کشی شامل بیمه نشود و نیاز به هزینه مستقیم داشته باشید. علاوهبر این، میتوانید بیمهای را انتخاب کنید که درمانهایی مثل عصب کشی را تحت پوشش خود قرار دهد.
۳. از نشانهها و زمان نیاز به عصب کشی مطلع شوید
عصب کشی در مواردی انجام میشود که پالپ به طور غیر قابل بازگشتی آسیب دیده باشد و چارهای جز تخلیه و تمیز کردن آن و پرکردن آن با پرکنندههای مخصوص وجود نداشته نباشد.
علت آسیب پالپ
علت آسیب پالپ که نیاز شما را به انجام عصب کشی زیاد میکند، شامل موارد زیر است.
- شکستن دندان در هنگام تصادف مانند تصادف، افتادن یا بازی
- پوسیدگی عمیق دندان که درمان نشده و به پالپ رسیده است
- نشت پرکردگی های قدیمی یا نامناسب که باعث پوسیدگی در زیر آن شده است.
اگر علائمی مانند دندان درد یا تورم لثه یا هر چیز غیرعادی دیگری را تجربه کردید، به دندانپزشک خود مراجعه کنید تا وضعیت دندانهای شما را بررسی کند. همچنین، بهطور مرتب به دندانپزشک مراجعه کنید تا پرکردگیهای قدیمی دندان را بررسی کند تا در صورت جدا شدن از دندان یا ترک خوردگی، در اسرع وقت تعویض شوند.
علائم عفونت پالپ دندان به شرح زیر است
درست است که تشخیص نهایی نوع درمان به عهده پزشک قرار دارد اما علائم و نشانههای آن میتواند به شما در شناخت و تشخیص به موقع این مشکل کمک کند. این علائم عبارتند از؛
- درد هنگام خوردن یا آشامیدن، به خصوص زمانی که درجه حرارت بسیار سرد یا گرم است
- درد هنگام جویدن
- دندان های شل
۴. روند عصب کشی را برای خود روشن کنید
برای درمان عفونت پالپ دندان، باکتریها و بافتهای آسیب دیده باید برداشته شوند. اگر بهموقع به دندان نرسید، باید دندان را بکشید. از آنجاییکه پروتزهای مصنوعی جایگزین دندان مشکلات زیادی دارند و دائماً برای شما هزینه میکنند، بهتر است تا جایی که میتوانید دندانهای طبیعی خود را حفظ کنید. مراحل عصب کشی عبارتند از؛
- برای استخراج عصب، ابتدا دهان بی حس میشود.
- سپس، دندانپزشک سوراخی در تاج دندان ایجاد میکند تا به پالپ دسترسی پیدا کند.
- با کمک ابزارهای مخصوص دندانپزشکی مانند دریل و سوهان، کل محفظه پالپ تخلیه و خارج میشود.
- دیوارههای محفظه پالپ و ریشه بهخصوص نوک ریشه باید کاملا تراشیده و تمیز شوند.
- پس از تمیز شدن کامل هسته دندان، نوبت به پر کردن آن میرسد. دندانپزشک با مواد پرکننده مخصوص تمام پالپ را با دقت پر میکند و در نهایت دندان را میبندد تا راهی برای نفوذ باکتری وجود نداشته باشد.
- در نهایت معمولاً دندان باید پوشانده شود. روکش تاج مصنوعی است که روی دندان قرار میگیرد و آن را احاطه میکند. به این ترتیب دیگر فشاری به تاج واقعی دندان وارد نمیشود و خطر شکستگی آن کاهش مییابد.
۵. اقدام به تهیه رادیوگرافی کنید
بهطور کلی، توافق بر این است که معاینه رادیوگرافی قبل از کشیدن دندان مهم است. اطلاعاتی در مورد ریشهها و بافتهای اطراف ارائه میدهد. از نظر عملی، به نظر نمیرسد که پروتکلی جهانی در مورد استفاده از رادیولوژی دندان قبل از کشیدن دندان باشد. همچنین، نوع تکنیک رادیوگرافی مشخص نشده است. برخی مراجع رادیوگرافی پری آپیکال دندان را ترجیح میدهند.
برخی دیگر هم ارتوپانتوموگرافی یا حتی توموگرافی کامپیوتری با پرتو مخروطی یا همان CBCT را ترجیح میدهند. از نظر عملکرد دندانپزشکی، مشخص نیست که آیا یک پروتکل پذیرفته شده جهانی در مورد استفاده از رادیوگرافی دندان قبل از کشیدن دندان وجود دارد یا خیر.
۶. سوابق پزشکی خود را ارائه دهید
علاوهبر نیاز به تهیه رادیوگرافی از وضعیت دندان برای عصب کشی باید اطلاعات پزشکی خود را هم ارائه دهید تا در صورت نیاز توسط دندانپزشک چارهجویی شود.
مصرف دارو
بسیار مهم است که در صورت مصرف دارو به کلینیک اطلاع دهید. مثلا اگر داروهایی مصرف میکنید کخ خون خود را رقیق میکند، به عنوان مثال: وارفارین، کلوپیدوگرل، ریواروکسیبان ، آپیکسابان و دابیگاتران، باید به پزشک اطلاع دهید. سپس، پزشک راهنمایی میکند که آیا نیاز به قطع موقت هر داروی رقیق کننده خون وجود دارد یا خیر.
بیماریهای زمینهای
اگر دیابت نوع ۱ کنترل شده با انسولین دارید یا قرص و انسولین نوع ۲ هستید، باید در مورد نحوه مدیریت داروهای دیابتی خود قبل از مداخله/ تزریق، مشاورهای با پزشک خود داشته باشید. همچنین، اگر بیماری قلبی، فشار خون و مشکلات این چنینی داشتید، باید حتما پزشک خود را در جریان بگذارید.
همیشه لیستی از تمام داروهای فعلی (قرص) و داروهای کنترل درد فعلی خود را در روز عصب کشی همراه داشته باشید. مصرف تمام داروهای معمولی خود را در روز درمان ادامه دهید. اگر احتمال بارداری وجود دارد هم حتما باید به یکی از اعضای تیم پرستاری اطلاع دهید.
۷. اطلاعاتی درباره روند بیحسی به دست بیاورید
در ابتدای پروسه عصب کشی یک آرامبخش و بیحسی موضعی دریافت میکنید. پزشک از فلوروسکوپی برای هدایت یک سوزن به سمت عصب که باعث درد میشود استفاده میکند. سپس بیحس کننده موضعی را برای بیحس کردن عصب تزریق میکند.
پزشک سوزن را گرم میکند تا به بخشی از عصب آسیب برساند و از ارسال سیگنال های درد جلوگیری کند. این یک روش سرپایی است. شما باید از محدودیتهای خوردن و نوشیدن پیروی کنید و به کسی نیاز دارید که شما را به خانه برساند. هنگام بهبودی ممکن است، برای تسکین درد دارو دریافت کنید.
۸. وعده غذایی بعد از عصب کشی را از قبل ترتیب دهید
برای اینکه روند ریکاوری دندان و لثه بعد از کشیدن دندان به سرعت انجام شود، باید به آنچه بعد از کشیدن دندان بخورید نیز توجه داشت. برای التیام سریع زخمها و جلوگیری از عوارض خطرناک باید از غذاهای زیر استفاده کنید.
مصرف غذاهای نرم
پس از کشیدن دندان، باید غذاهایی را انتخاب کنید که نرم و راحت مصرف شوند. مانند فرنی، سوپ را قورت دهید تا حرکت عضلات فک را محدود کنید. ماست یا آب میوه برای میان وعدهها نیز گزینههای سالمی هستند که از آسیبهای غیرضروری در محلی که دندان تازه کشیده شده است، جلوگیری میکند.
مصرف غذاهای سرد و خنک
۲ تا ۴ ساعت پس از جراحی میتوانید غذاهای خنک بخورید تا درد را کاهش دهید و بهطور موثر خونریزی را متوقف کنید. علاوهبر این، از خوردن غذاهای گرم و رنگی مثل: چای، قهوه و خورشت پرهیز کنید.
مصرف سبزیجات و میوههای سبز
به دلیل محتوای بالای ویتامین، فیبر و مواد معدنی، مکملهای غذایی بسیار خوبی برای بدنی خواهند بود که پس از کشیدن دندان در مرحله نقاهت است. علاوهبر پخت و پز مستقیم، میتوان سبزیجات و میوههای سبز را بدون نیاز به جویدن زیاد به اسموتیهای متفاوت و عجیب و غریب تبدیل کرد.
فواید ماهی قزل آلا
ماهی سالمون منبع عالی پروتئین و چربیهای سالم مانند اسیدهای چرب امگا 3 است. این چربیها به روند بهبودی سریع کمک میکنند. ماهی سالمون همچنین بسیار نرم است و جویدن آن آسان و برای خوردن بعد از کشیدن دندان مناسب خواهد بود.
غذاهای متنوع برای دریافت مواد مغذی کافی
علاوهبر اینکه باید بدانید بعد از کشیدن دندان چه بخورید، تغذیه کافی نیز باید مورد توجه قرار گیرد. برای داشتن یک رژیم غذایی مناسب برای افرادی که بهتازگی دندان کشیدهاند، میتوانید با یک متخصص یا متخصص مشورت کنید.
۹. میزان درد را تخمین بزنید و خود را برای آن آماده کنید
اگرچه ریشهزایی عصبی ممکن است، ترسناک به نظر برسد اما این تجربه شبیه پر کردن عمیق خواهد بود. در حین عصب کشی احساس درد نخواهید کرد؛ زیرا تحت تاثیر بیهوشی هستید. همچنین، به شما مسکن داده میشود تا در صورت نیاز مصرف کنید. این درد با مسکنهای رایج مانند استامینوفن یا ایبوپروفن کنترل میشود. ممکن است، قبل از عمل آنتی بیوتیک برای از بین بردن باکتریها به شما داده شود.
بر اساس بررسی ۷۲ مطالعه دیگر انجام شده بر روی بیمارانی که تحت عصب کشی قرار گرفتهاند، مشخص شد که درد قبل از درمان در این افراد زیاد بود اما در عرض یک روز پس از درمان به حد متوسط کاهش یافت و در عرض یک هفته پس از درمان، بهطور قابل توجهی فروکش کرد و به حداقل رسید.
۱۰. لباس مناسبی بپوشید
بهتر است قبل از عصب کشی لباس راحتی بپوشید و از پوشیدن لباسهای سنگین خودداری کنید. ارائه دهندگان دندانپزشکی پوشیدن لباسهای سبک مانند پیراهنهای آستین کوتاه را توصیه میکنند. از پوشیدن وسایلی مانند: جواهرات، لنزهای تماسی، لوازم آرایشی، عطرها و اسپری های بدن خودداری کنید.
۱۱. خود را برای انتظار چند ساعته آماده کنید
چیزی که اهمیت زیادی دارد و میتواند شما را به استرس بیندازد، انتظاری است که باید در طول عصب کشی داشته باشید. این موضوع هم برای قبل از رسیدن نوبت است و هم در طول پروسه که امکان دارد، مدت زمان زیاد یا اندکی طول بکشد. این مسئله کاملا به شرایط سلامتی شما بستگی دارد.
۱۲. از پزشک خود درباره مراقبتهای بعد از عصب کشی بپرسید
علاوهبر رژیم غذایی، رعایت بهداشت دهان و دندان پس از کشیدن دندان نیز اهمیت زیادی دارد. برای از بینبردن باکتریها در حفره دهان، برای جلوگیری از عفونت ناحیه استخراج و تأثیرگذاری بر روند بهبود، باید اقدامات زیر را انجام دهید.
مصرف داروهای تجویزی توسط پزشک
هنگامی که احساس درد میکنید، در محل استخراج، بسیاری از افراد مسکن میخرند تا مصرف کنند اما این مطلقاً توصیه نمیشود. مصرف دارو بدون تجویز پزشک میتواند عوارض جانبی خطرناکی برای سلامتی شما ایجاد کند.
استفاده از کمپرس سرد
از آنجاییکه، عصب کشی میتواند نشانههایی چون: تورم، کبودی و درد به همراه داشته باشد، استفاده از راهکارهای کاهش آن موثر خواهد بود. برای کاهش درد میتوانید در چند روز اول از بستههای سرد در اطراف محل عصب کشی استفاده کنید. در روزهای بعد باید از کمپرس گرم استفاده کرد تا محل کبودی را رفع و رجوع کند.
مصرف آب کافی
حداقل ۲ لیتر آب در روز بنوشید تا دهان خود را مرطوب نگه دارید و از این طریق به روند بهبود خود کمک کنید. در واقع، با این کار از رشد باکتریها و عفونت زخم جلوگیری کرده و حفره را خشک میکنید.
رعایت بهداشت دهان و دندان
هنگامی که دندان تازه کشیده شده است، دهان خود را با آب نمک یا سایر دهانشویهها شستشو ندهید؛ زیرا میتواند روند لخته شدن خون را کُند کند. در عوض، باید دهان خود را به طور معمول با آب بشویید و از ضربه بیش از حد به زخم جلوگیری کنید. دندانهای خود را بهآرامی با یک برس نرم و نخ دندان تمیز کنید تا پلاکها از بین بروند.
علاوهبر این، در صورت مراقبت دقیق، زخم پس از کشیدن دندان در عرض ۱ الی ۲ هفته بهبود مییابد. در این مرحله میتوانید کاملاً به رژیم غذایی و فعالیتهای عادی خود بازگردید اما مراقبت از دندان را بهطور جدی ادامه دهید؛ زیرا در بعضی شرایط خاص اگر نکات را رعایت نکنید، باید عصب کشی مجدد انجام دهید.
کلام پایانی
عصب کشی روشی است که هدف آن متوقف کردن دائمی درد ناقل عصب مورد استفاده قرار میگیرد. این عصب با گرمکردن آن با جریان الکتریکی از دستگاه خاصی بهنام دستگاه فرکانس رادیویی از بین میرود. این درمان معمولاً پس از موثر بودن روشهای دیگر انجام میشود. در این مطلب به بررسی نکاتی قبل از انجام عصب کشی که باید رعایت کنید، پرداختهایم. این نکات تا حد زیادی به شما در طول این پروسه کمک میکند. امیدواریم که نکات گفته شده برای شما کاربردی باشد.